पुणे : ‘अणू आणि रेणू या लहान कणांचे विश्व व्यापक आहे. उच्च प्रतीच्या ऊर्जेच्या साह्याने आपण विश्वातील या लहानातील लहान कणांना पाहू शकतो. अवकाशातील विविध घटकांचा अभ्यास करण्यासाठी हे सूक्ष्म कण उपयुक्त ठरत आहेत. त्यामुळे येत्या काळात या सूक्ष्म कणांच्या अभ्यासातून खगोलशास्त्रातील माहितीची अनेक नवीन दालने उघडली जातील व त्याची व्याप्ती कळण्यास मदत होईल,’ असे प्रतिपादन इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्स, एज्युकेशन अँड रिसर्च (आयसर) या संस्थेतील भौतिकशास्त्रज्ञ डॉ. सौरभ दुबे यांनी केले.
मराठी विज्ञान परिषद, आयसर आणि गरवारे महाविद्यालयाच्या संयुक्त विद्यमाने आबासाहेब गरवारे महाविद्यालयातील सभागृहात रंगलेल्या ‘सायन्स गप्पां’मध्ये ‘आपल्या विश्वातील सर्वांत लहान तुकडे’ या विषयावर डॉ. सौरभ दुबे बोलत होते. या वेळी अध्यक्षस्थानी परिषदेचे कार्याध्यक्ष यशवंत घारपुरे होते. ‘आयसर’च्या प्राची पासलकर, विनय र. र. या वेळी उपस्थित होते.
डॉ. सौरभ दुबे म्हणाले, ‘इलेक्ट्रॉन, न्यूट्रॉन हे विश्वातील लहान घटक आहेत. अणू मोकळे असतात. अणूपासून रेणू बनतात आणि रेणूचेही तुकडे करता येतात. अणूच्या केंद्रातच प्रोटॉन आणि न्यूट्रॉनचे अस्तित्व असते. गुरुत्वीय लहरींमध्येही अणू आणि रेणूची महत्त्वाची भूमिका असते. उच्च ऊर्जेच्या वापरातून विश्वातील सूक्ष्म कणांच्या अंतरंगाचे नव्या दृष्टिकोनातून आकलन करणे शक्य होणार आहे.’
यशवंत घारपुरे म्हणाले, ‘मराठी विज्ञान परिषद समाजामध्ये विज्ञान रुजवण्यासाठी सातत्याने विज्ञानविषयक कार्यक्रमांचे आयोजन करत आहे. आपली मराठी भाषा आणि विज्ञान यांचा मेळ घालून दोन्ही गोष्टी समृद्ध करण्याचा हा प्रयत्न आहे. तज्ज्ञांची व्याख्याने, वैज्ञानिक वर्षासहल, विज्ञानविषयक पुस्तकांचे प्रकाशन, विज्ञान रंजनस्पर्धा आदी उपक्रमांचा यामध्ये समावेश आहे.’
प्राची पासलकर यांनी प्रास्ताविक केले. विनय र .र. यांनी आभार मानले.
